تجزیه و تحلیل آماری را می­توان با استفاده از دو روش اصلی انجام داد. روش اول با استفاده از هدایت و مدیریت داده ­ها از طریق برنامه ­های کلی مانند اکسل. روش دوم استفاده از یک بسته آماری تخصصی مانند SAS ،SPSS ،S-PLU ،Minitab و .... . از آنجایی که کاربران آشنایی و اطلاعات کمی در خصوص اصطلاحات و واژگان آماری و نرم­ افزاری که لازمه ­ی کار با یک نرم ­افزار است را دارند، بیشتر محیطی ساده و کارآمد را جهت تجزیه و تحلیل داده ­های خود ترجیح می­دهند. لذا وجود محیط ساده و کارآمد برای همه نوع تجزیه تحلیل آماری در نرم افزار SPSS موجب شده تا جایگاه خود را در بین کاربران باز کند، هم اکنون یکی از مهمترین و پرکاربردترین نرم ­افزارهای آماری در کشور نرم افزار SPSSمحسوب می­شود.

قابلیت­های استفاده از نرم­ افزار SPSS:

نرم ­افزار SPSS در طیف گسترده ­ای از زمینه­ ها مانند روانشناسی، مدیریت، جامعه شناسی­، بازاریابی، تعلیم و تربیت، علوم بهداشتی و .... جهت تجزیه و تحلیل توصیفی و استنباطی داده ­ها مورد استفاده قرار می­گیرد به طوری که جهت اجرای هر پژوهشي در قسمت تجزيه و تحليل به جهت تبيين و بيان روابط و مدل­هاي علمي می­تواند با ارائه گزارش و نمودارهاي لازم، تهیه انواع جدول­های سفارشی مانند جدول فراوانی، فراوانی تجمعی، درصد فراوانی، جمع بندی داده­ها از لحاظ کمی و کیفی با استفاده از فرمول­های آماری از رگرسیون و همبستگی گرفته تا مقیاس سازی جهت پایایی و سازگاری درونی و تحلیل متغیرها، پایایی پرسشنامه را معین و در خاتمه به خوبي به تحليل داده‌ها و تصميم‌گيري مناسب منجر شود. در زیر به برخی از مزیت های نرم افزار SPSS پرداخته می شود.

مزایای استفاده از نرم افزار SPSS :

1. تجزیه و تحلیل آماری در طیف گسترده ­ای از زمینه ها
2. سهولت استفاده افراد با کمترین اطلاعات تخصصی در زمینه به کار با نرم­ افزار SPSS
3. سرعت زیاد در تجزیه و تحلیل داده ­ها توسط نرم افزار SPSS
4. دستیابی سریع به منوهای مورد نیاز جهت تحلیل آماری
5. توانایی در امکان ارتباط بین نرم افزار SPSS با سایر نرم­ افزارها خصوصا آفیس
6. امکان استفاده از نرم ­افزار SPSS در هر دو زمینه آمار توصیفی (میانگین، واریانس،میانه، مد انحراف معیار و ...) و استنباطی (انواع آزمونهاي مرتبط با مقايسة ميانگين بين دو يا چند جامعة مستقل و وابسته)
7. امکان ویرایش دستی اطلاعات

روش دسترسی به نرم ­افزار SPSS و کارایی منوها :

نرم افزار SPSS شده شامل منوهای مختلفی است که هر کدام برای هدف خاصی استفاده می­شود، که عبارتست از:

File: ایجاد فایل(New)- باز کردن فایل­های مورد نظر(Open)- ذخیره کردن فایل­ها(Save و Save as) و ...

Edit: در این منو امکان ویرایش اطلاعات اعم از پاک کردن (Clear)- حذف کردن (Delete)- کپی (Copy) و ...

View:با استفاده از گزینه­های این منو می­توان آرایش پنجره SPSS را تنظیم کرد. به وسیله برداشتن و گذاشتن علامت در کنار گزینه

Data:این منو جهت کار با متغیرها مانند مرتب سازی متغیرها (Sort)- وزن دهی به موردها (Weight cases)

Transform: از این منو جهت محاسبه متغیرهای جدید بر اساس متغیرهای موجود و استفاده از توابع ریاضی مختلف (Compute)- کد گذاری مجدد  داده­ ها (Recode) و ...

Analyze:کلیه پردازش ­های آماری از طریق این منو انجام می­شود.

Direct Marketing: از این منو جهت بررسی پژوهش­ های بازاریابی استفاده می­شود .

Graphs:جهت ترسیم نمودارها و ویرایش آن از منوی مورد نظر استفاده می­شود.

Utilities:اطلاعاتی در  مورد متغیرها و فایل­ها، تعیین و تعریف مجموعه­ هایمتغیر از این منو استفاده می­شود.

Windows: از این منو برای فعال کردن پنجره­ های خاص و کوچک کردن صفحه کاربرگ استفاده  می­شود.

Help:جهت راهنمای استفاده از نرم افزار SPSS از این منو استفاده می­شود.

نویسنده:

مبینا باکویی کارشناس HSE